Lamp met bajonetfitting in je interieur: stevig vast, snel vervangen en warm, sfeervol licht

Ontdek waarom lampen met bajonetsluiting zo praktisch zijn: klik-en-draai, stevig vast en meteen warm, sfeervol licht. Je leert het verschil tussen B22d en B15d, welke vormen en lichtsterktes bij jouw armatuur passen, en hoe je ze veilig plaatst en dimt. Ook vind je zuinige LED-alternatieven (dim- en smartopties) die in dezelfde fitting passen en lees je waar je in Nederland en België op moet letten.

Wat is een gloeilamp met bajonetsluiting

Een gloeilamp met bajonetsluiting is een klassieke lamp waarvan de fitting niet wordt vastgeschroefd, maar met een klik-en-draai mechanisme vastklikt in het armatuur. In plaats van schroefdraad (zoals bij E27 of E14) heeft de bajonetfitting twee kleine pinnetjes aan de zijkant van de metalen dop die in sleufjes van de lamphouder vallen; je steekt de lamp in de houder, drukt licht in en draait een kwartslag tot hij vastzit. Dit zorgt voor een stevige verbinding die goed tegen trillingen kan, en maakt wisselen snel en simpel. De meest voorkomende maten zijn B22d (22 mm, standaardformaat voor veel armaturen) en B15d (15 mm, compacter voor kleine armaturen). Aan de onderzijde van de dop zitten twee contactpunten die de stroom door de wolfraamdraad in de lamp laten lopen, waardoor deze opgloeit en warm wit licht produceert.

Gloeilampen geven direct vol licht en zijn van nature goed dimbaar, maar ze verbruiken relatief veel energie en worden behoorlijk warm. In Nederland kom je bajonetsluitingen vooral tegen in oudere armaturen, terwijl ze in België en het Verenigd Koninkrijk vaker voorkomen. Door EU-regels zijn klassieke gloeilampen grotendeels uitgefaseerd, maar je kunt nog steeds bajonetlampen vinden voor specifieke toepassingen, en er zijn veel LED-alternatieven met bajonetfitting die in dezelfde houder passen en veel zuiniger zijn.

Bajonetfitting uitgelegd (klik-en-draai)

Een bajonetfitting werkt met twee kleine pennetjes aan de zijkant van de lampdop die in L-vormige sleuven van de lamphouder vallen. Je steekt de lamp recht in de houder, drukt licht in en draait ongeveer een kwartslag totdat je een duidelijke klik voelt: dan grijpen de pennetjes achter de nokjes vast. Aan de onderzijde van de dop zitten twee geïsoleerde contactpunten die contact maken met veercontacten in de houder, zodat de stroom veilig wordt doorgegeven.

Dit systeem voorkomt dat een lamp los kan trillen en maakt vervangen snel en intuïtief, ook op moeilijk bereikbare plekken. Bajonetfittingen komen vooral voor in maten B22d en B15d; kies altijd dezelfde maat als je armatuur. Schakel voor het wisselen de stroom uit en laat een hete lamp eerst afkoelen.

Standaardmaten: B22D en B15D

B22d en B15d zijn de twee meest voorkomende bajonetmaten voor 230V-lampen. De letter B staat voor bajonet, het getal is de diameter van de metalen dop in millimeters, en de d geeft aan dat er twee contactpuntjes aan de onderzijde zitten (double contact). B22d heeft een dop van 22 mm en kom je vaak tegen in standaardarmaturen; B15d is 15 mm en wordt gebruikt in compactere armaturen zoals kleine plafonnières of decoratieve lampen.

Ze zijn niet onderling uitwisselbaar: een B22d past alleen in een B22d-houder en hetzelfde geldt voor B15d. Je herkent de maat aan de verpakking of door de buitendiameter van de dop met een liniaal te meten. Let ook op het maximaal toegestane wattage van je armatuur en de gewenste lampvorm.

[TIP] Tip: Controleer B22/B15 fitting; duw lamp in en draai kwartslag vast.

Soorten en specificaties

Onderstaande tabel vergelijkt veelvoorkomende soorten gloeilampen met bajonetsluiting op vorm/glas, lichtopbrengst, kleurtemperatuur en aansluit- en dim-eigenschappen. Handig om snel te kiezen welke uitvoering past bij jouw armatuur en gewenste lichtbeeld.

Kortom: kies de vorm/glas voor het gewenste uiterlijk en lichtspreiding, bepaal de helderheid via lumen/wattage, en let op de juiste bajonetfitting (B22d of B15d) op 230 V-alle gloeilampen zijn daarbij goed dimbaar.

Gloeilampen met bajonetsluiting vind je in verschillende vormen en afwerkingen, zodat je altijd een lamp kiest die past bij je armatuur én sfeer. De standaard peer (A60) is het meest veelzijdig, terwijl kaars- en kogellampen mooi zijn in open armaturen en globes een statement maken. Je kunt kiezen uit helder glas voor een sprankelend, zichtbaar filament of mat/opal glas voor gelijkmatig, zacht licht zonder schittering. Qua lichtkleur geven gloeilampen van nature warm wit licht rond 2700K met een uitstekende kleurweergave, waardoor kleuren er natuurlijk uitzien.

De lichtopbrengst hangt af van het wattage: reken grofweg op 200-250 lumen bij 25W, 400-470 lumen bij 40W en 700-800 lumen bij 60W. Ze werken op 230V en zijn altijd soepel dimbaar met de meeste draaidimmers, al moet je wel binnen het maximale wattage van je armatuur blijven. Reken op een levensduur van circa 1.000 branduren. Let tot slot op de fittingmaat van je houder (meestal B22d of B15d), zodat de gekozen vorm ook echt past.

Vormen en glas (helder, mat, kaars, globe)

Bij gloeilampen met bajonetsluiting kun je kiezen uit dezelfde vormen als bij schroeffittingen, waardoor je de lichtsfeer precies afstemt op je armatuur. Helder glas geeft sprankelend licht met een zichtbaar filament en krachtige schittering; ideaal als je de lamp mag zien en graag met een dimmer speelt voor extra sfeer. Mat of opaal glas verspreidt het licht diffuus, voorkomt verblinding en levert een gelijkmatiger bundel, handig onder kappen of in kleine ruimtes.

Kaarslampen (vaak C35) staan mooi in kroonluchters en open wandlampen, terwijl globes (bijv. G95 of G125) grote pendels en open armaturen vullen zonder harde hotspots. Let op de echte afmetingen, want een globe kan breder zijn dan je kap. Controleer tenslotte of de gekozen vorm past bij je B22d- of B15d-houder en voldoende ruimte heeft om warmte kwijt te kunnen.

Lichtopbrengst en kleurtemperatuur (lumen en kelvin)

Bij gloeilampen met bajonetsluiting druk je lichtopbrengst uit in lumen en de lichtkleur in Kelvin. Lumen vertelt je hoeveel zichtbaar licht de lamp geeft, Kelvin hoe warm of koel dat licht oogt. Klassieke gloeilampen leveren ongeveer 10-15 lumen per watt: reken grofweg op 200-250 lumen bij 25W, 400-470 lumen bij 40W en 700-800 lumen bij 60W. De kleurtemperatuur ligt rond 2700K, wat warm en gezellig aanvoelt, met een uitstekende kleurweergave (bijna 100 CRI), waardoor materialen en huidtinten natuurlijk lijken.

Dim je de lamp, dan dalen de lumen en schuift de kleurtemperatuur omlaag richting extra warm (±2200-2400K), ideaal voor sfeer. Kies daarom niet alleen op wattage, maar vooral op het aantal lumen dat je nodig hebt voor de ruimte en activiteit.

Spanning en dimbaarheid

Gloeilampen met bajonetsluiting voor thuisgebruik (B22d of B15d) werken op 230V wisselspanning en sluiten je rechtstreeks aan op het lichtnet, zonder transformator. Dimbaarheid is hun sterke punt: ze reageren soepel op standaard draaiknopdimmers (fase-aan- of fase-afsnijding) zonder flikkeren of vertraging. Let wel op de belastingsgrenzen van je dimmer; blijf binnen het minimale en maximale wattage en tel bij meerdere lampen de totale belasting bij elkaar op.

Te hoge netspanning of onvoldoende koeling zorgt voor extra warmte, meer lichtopbrengst maar een kortere levensduur. Gebruik nooit een 12V-bajonetlamp op 230V en omgekeerd; check het etiket. Kies voor kwalitatieve dimmers en passende armaturen, dan krijg je stabiel, stil en traploos regelbaar licht met een prettige warme kleur.

[TIP] Tip: Controleer B15d/B22d, 230V en wattage vóór aanschaf.

Kiezen en plaatsen

Ga je een gloeilamp met bajonetsluiting kiezen en plaatsen? Let op de juiste maat, belasting en een veilige montage voor een goed resultaat.

• Fitting en maat bepalen: controleer of je armatuur B22d (22 mm, meest voorkomend) of B15d (15 mm) nodig heeft. Check het maximale wattage van het armatuur en stem de lichtsterkte daarop af: 25-40 W voor sfeer, ca. 60 W voor functioneel licht. Gloeilampen zijn warm wit (±2700 K) en altijd dimbaar. Kies een lampvorm (standaard, kaars, globe) die in de kap past en voldoende ruimte laat voor warmteafvoer.
• Installatie en veiligheid: schakel de stroom uit, laat een gebruikte lamp afkoelen en inspecteer de houder op losse of verkleurde contacten. Plaatsen doe je zo: lijn de twee pennetjes met de sleuven, druk in en draai tot hij vastklikt. Gebruik droge handen of een doek en controleer of de dimmerbelasting binnen het minimale en maximale bereik blijft. In vochtige ruimtes (badkamer, buiten) gebruik je een passend spatwaterdicht armatuur (bijv. IP44 of hoger) met correcte aarding om corrosie en kortsluiting te voorkomen.
• Veelgemaakte fouten om te voorkomen: verkeerde fittingmaat kiezen, het maximale armatuurwattage overschrijden, een te krappe of gesloten kap zonder ventilatie gebruiken, flikkeren door een dimmer met te lage minimale belasting, de lamp scheef plaatsen (pennetjes niet in de sleuven) of aan het glas wrikken bij verwijderen in plaats van aan de fitting.

Met de juiste maat en een zorgvuldige montage werkt een bajonetlamp veilig en probleemloos. Zo geniet je van warm, betrouwbaar licht zonder gedoe.

Fitting en maat bepalen voor jouw armatuur

Om de juiste bajonetlamp te kiezen bepaal je eerst de fittingmaat van je armatuur. Haal de oude lamp eruit en kijk op de dop of houder: vaak staat B22d of B15d vermeld. Geen aanduiding? Meet de buitendiameter van de dop met een liniaal of schuifmaat: ongeveer 22 mm is B22d, rond 15 mm is B15d. Deze maten zijn niet uitwisselbaar, dus kies exact dezelfde fitting.

Controleer daarna het maximale wattage op het armatuur en of er genoeg ruimte is voor de gekozen lampvorm, zeker bij kappen of gesloten glazen. Let ook op de diepte van de houder, zodat de pennetjes probleemloos in de sleuven grijpen en de lamp stevig vergrendelt op 230V.

Installatietips en veiligheid

Schakel altijd eerst de stroom uit aan de schakelaar of groep en laat een gebruikte lamp volledig afkoelen. Werk met droge handen, gebruik een stabiele trap en houd de lamp bij de metalen dop in plaats van aan het glas om breuk te voorkomen. Controleer de houder op verbrandingsplekken, losse schroeven en slappe veercontacten; vervang een beschadigde houder voordat je een nieuwe lamp plaatst.

Lijn de pennetjes rustig met de sleuven uit, druk recht in en draai een kwartslag zonder te forceren. Overschrijd het maximale wattage van je armatuur niet en gebruik een dimmer die past bij de totale belasting. In vochtige ruimtes kies je een armatuur met passende IP-waarde en zorg je voor voldoende ventilatie. Ruim een gebroken lamp voorzichtig op met karton en een vochtige doek.

Extra aandacht in vochtige ruimtes

In badkamers, toiletten en wasruimtes kies je een armatuur met de juiste IP-waarde: in spatwaterzones minimaal IP44 en dichtbij douche of bad liever IP65. Gebruik een gesloten armatuur met degelijke rubber pakkingen voor je B22d- of B15d-lamp, zodat vocht geen kortsluiting of corrosie veroorzaakt.

Check het maximale wattage en laat voldoende ventilatieruimte, want gloeilampen worden heet. Plaats geen open lamp in zone 1 of 2, zorg dat de groep is beveiligd met een 30 mA aardlekschakelaar en droog condens weg voordat je een lamp vervangt.

Veelgemaakte fouten die je voorkomt

De meest gemaakte fout is het verwarren van B22d met B15d en de lamp dan forceren; pins en sleuven moeten exact passen, anders beschadig je de houder. Ook zie je vaak dat iemand het maximale wattage van het armatuur overschrijdt, wat tot oververhitting en kortere levensduur leidt. Vervang nooit met de stroom erop en draai niet aan een hete lamp; laat eerst afkoelen en houd de dop vast, niet het glas.

Plaats geen open gloeilamp in vochtige zones en gebruik in gesloten kappen genoeg ruimte voor ventilatie. Gebruik een passende dimmer en let op het minimale en maximale belastingsbereik, anders krijg je zoemen of flikkeren. Tot slot: 12V-lampen horen niet op 230V en omgekeerd.

[TIP] Tip: Controleer B22/B15, schakel stroom uit, druk in en draai kwartslag.

Alternatieven en toekomst

Zoek je een zuiniger en toekomstbestendige vervanger voor gloeilampen met bajonetsluiting? Dit zijn de belangrijkste alternatieven en aandachtspunten.

• LED met bajonetsluiting (B22d/B15d) is de logische upgrade: past direct in je armatuur, bespaart tot ca. 85% energie en gaat vele duizenden uren mee. Verkrijgbaar als filament (helder of mat) met warme tinten rond 2700K, vaak ook als warm-dim en in slimme varianten die je via app of spraak bedient.
• Compatibiliteit met dimmers: kies een dimbare LED die op de compatibiliteitslijst van jouw dimmer staat of vervang de dimmer door een LED-model (bij voorkeur fase-afsnijding). Zo voorkom je flikkeren of zoemen; stel waar mogelijk minimale helderheid in en gebruik bij meerdere lichtpunten dezelfde lamptypen.
• Beschikbaarheid en regelgeving (NL/BE): klassieke gloeilamp en de meeste halogeen- en CFL-varianten met bajonet zijn door EU-ecodesign en RoHS grotendeels uitgefaseerd; LED-bajonet is ruim verkrijgbaar en voorzien van het nieuwe energielabel (A-G). Lever oude lampen in via Wecycle/Recupel voor correcte recycling.

Kortom: met LED-bajonetten behoud je de uitstraling van de fitting, maar met veel lager verbruik en betere levensduur. Let op dimmercompatibiliteit en je bent klaar voor de toekomst.

LED met bajonetsluiting als zuinig alternatief

Met LED-lampen in B22d of B15d behoud je je bestaande armatuur en verlaag je direct je verbruik. Een LED van 7-9W vervangt vaak een 60W gloeilamp, met tot wel 85% energiebesparing en een levensduur van 15.000-25.000 uur. Je krijgt meteen vol licht, minder warmte en beschikbare lichtkleuren van extra warm tot neutraal, vaak met een nette kleurweergave (CRI 80-90).

Kies bij dimmen een LED die expliciet dimbaar is en let op compatibiliteit met je dimmer; een LED-dimmer voorkomt zoemen of flikkeren en geeft een groter regelbereik. Filament-LED’s bieden de klassieke look in helder of mat glas, terwijl warm-dim varianten bij het dimmen nog gezelliger worden. Let tot slot op afmetingen en warmteafvoer in gesloten kappen.

Compatibiliteit met bestaande armaturen en dimmers

LED-lampen met bajonetsluiting zijn meestal mechanisch compatibel met je B22d- of B15d-armatuur, maar check altijd de beschikbare ruimte in de kap en het maximale wattage van het armatuur. Elektrisch werkt een 230V LED direct, alleen bij dimmen speelt compatibiliteit: oude draaiknopdimmers hebben vaak een minimale belasting (bijv. 20-40W) en kunnen met lage LED-wattages flikkeren of zoemen.

Kies daarom een dimbare LED én een dimmer die is ontworpen voor LED, bij voorkeur fase-afsnijding (trailing edge) voor stillere, stabielere regeling. Combineer je meerdere lampen op één dimmer, tel dan het totale LED-vermogen op en blijf binnen de opgegeven marges. In gesloten armaturen let je extra op warmteafvoer voor een lange levensduur.

Beschikbaarheid en regelgeving in Nederland en België

In Nederland en België kun je nog prima lampen met bajonetsluiting vinden, maar vooral als LED-variant; het klassieke gloeilamptype voor algemene verlichting is door EU-ecodesignregels uitgefaseerd en mag niet nieuw op de markt worden gebracht, behalve voor specifieke toepassingen zoals oven- of signaallampen. Je ziet in België vaker B22d-armaturen dan in Nederland, waardoor het aanbod daar in winkels iets groter is; online vind je in beide landen ruime keuze in B22d en B15d.

Let bij aankoop op het nieuwe A-G-energielabel en CE-markering. Bestaande voorraden die al vóór de ingangsdatum zijn ingevoerd, mochten nog worden verkocht, waardoor je incidenteel oude gloeilampen tegenkomt. Voor afdanken geldt: gloeilampen niet in de glasbak, en LED’s lever je in bij een inzamelpunt voor elektrische apparaten.

Veelgestelde vragen over gloeilamp met bajonetsluiting

Wat is het belangrijkste om te weten over gloeilamp met bajonetsluiting?

Een gloeilamp met bajonetsluiting klikt-in en draait vast via het klik-en-draai-mechanisme. Standaardmaten zijn B22d en B15d. Verkrijgbaar in helder of mat, kaars of globe. Let op lumen, kelvin, spanning, dimbaarheid en regelgeving.

Hoe begin je het beste met gloeilamp met bajonetsluiting?

Begin met het checken van je fitting: B22d of B15d. Kies vorm en glas, bepaal lumen en kleurtemperatuur, controleer 230V en dimmercompatibiliteit. Plaatsen: stroom uit, lamp insteken, indrukken, kwartslag draaien. In vochtige ruimtes IP-waarde checken.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij gloeilamp met bajonetsluiting?

Veelgemaakte fouten: B22d en B15d verwarren of een bajonet in een Edisonfitting duwen. Alleen op wattage letten i.p.v. lumen. Verkeerde dimmer bij LED. 110V op 230V. Installeren zonder stroom uit. IP-bescherming negeren.