Zo lees je het energielabel van je gloeilamp en bespaar je energie

Benieuwd wat het energielabel van je gloeilamp écht zegt? Je leert de A-G-schaal en kWh/1000 h slim lezen (inclusief de QR-code naar EPREL), waarom gloeilampen vaak F of G scoren en hoeveel je met een led-alternatief per lamp kunt besparen. Met praktische tips over lumen in plaats van watt, kleurtemperatuur, dimbaarheid en fitting kies je moeiteloos de beste vervanger, plus advies voor het verantwoord inleveren van oude lampen.

Gloeilamp energielabel uitgelegd

Het gloeilamp energielabel vertelt je in één oogopslag hoe (on)zuinig een lamp is. Je ziet een gekleurde schaal van A tot en met G, waarbij A het zuinigst is en G het minst efficiënt. Op het label staat ook het verbruik in kWh per 1000 uur; dat is handig, want een 60 W gloeilamp gebruikt ongeveer 60 kWh per 1000 uur. Verder vind je een QR-code die je naar de EPREL-database leidt voor de officiële productgegevens. Sinds de herindeling naar de nieuwe A-G schaal zijn de oude A+, A++ en A+++ verdwenen; de lat voor A ligt veel hoger, waardoor zelfs veel moderne ledlampen in C of D vallen. Gloeilampen scoren vrijwel altijd F of G, omdat ze het grootste deel van de energie omzetten in warmte in plaats van licht.

Hun lichtopbrengst (lumen per watt) is laag, grofweg 10-15 lm/W, terwijl led vaak boven 80-100 lm/W zit. Wil je het label slim lezen, kijk dan niet alleen naar de letter, maar ook naar lumen (helderheid) en het genoemde verbruik. Reken je kosten snel door: brandt een 60 W gloeilamp gemiddeld 3 uur per dag, dan kom je op zo’n 66 kWh per jaar, wat bij een stroomprijs van 0,40 ruim 26 kost. Een vergelijkbare led van 8 W blijft onder 4. Zo helpt het energielabel je om eerlijk te vergelijken en onnodige energiekosten te vermijden.

Wat staat er op het label (A-G, KWH/1000 H, QR-code/EPREL)

Op het gloeilamp energielabel zie je als eerste de energieklasse van A tot en met G. A betekent het zuinigst, G het minst efficiënt; gloeilampen vallen vrijwel altijd in F of G. Daaronder staat het verbruik in kWh/1000 h: dat getal laat zien hoeveel stroom de lamp gebruikt als je 1000 uur laat branden, zodat je snel je jaarverbruik en kosten kunt inschatten. Je ziet vaak ook het lichtvermogen in lumen (helderheid) en het artikel- of modelnummer.

De QR-code op het label linkt naar EPREL, de officiële Europese productdatabase. Daar vind je uitgebreide details zoals exacte lumen, kleurtemperatuur (Kelvin), levensduur, dimbaarheid en conformiteitsgegevens. Door de A-G klasse te combineren met kWh/1000 h en de EPREL-info maak je een eerlijke vergelijking.

Van oud a+++ naar nieuw A-G: de belangrijkste wijzigingen

Onderstaande vergelijking laat in één oogopslag zien hoe het oude A+++-E label voor lampen is omgezet naar de nieuwe A-G schaal en wat dat concreet betekent voor het energielabel van een gloeilamp.

Samengevat: de nieuwe A-G schaal is strenger en eerlijker; hierdoor zakken klassen omlaag, terwijl gloeilampen structureel in F-G belanden door hun lage lumen per watt. Vergelijk vooral op kWh/1000 h en gebruik de QR-code om specificaties te checken.

De plusjes zijn verdwenen en maken plaats voor een simpele schaal van A tot en met G. Die herindeling is bewust strenger: drempels voor de hoogste klassen liggen veel hoger, zodat er weer ruimte is voor toekomstige, zuinigere lampen. Waar een ledlamp vroeger A+ of A++ had, zie je nu vaak C of D, terwijl gloeilampen vrijwel altijd in F of G belanden.

De berekening is geactualiseerd via een nieuwe efficiëntie-index die beter aansluit op echte prestaties (zoals lumen per watt), en de opmaak van het label is vernieuwd met een QR-code naar EPREL voor officiële productdata. Ook staat het verbruik nu uniform in kWh per 1000 uur, waardoor je makkelijker eerlijk kunt vergelijken tussen lampen.

Waarom gloeilampen vaak F of G scoren (rendement en lumen per watt)

Gloeilampen scoren laag omdat ze extreem inefficiënt met energie omgaan: het grootste deel van de stroom verandert in warmte, niet in licht. Het energielabel kijkt in de basis naar lichtopbrengst per verbruikte watt (lumen per watt). Een typische 60 W gloeilamp geeft zo’n 700-800 lumen, dus slechts ongeveer 12-13 lm/W. De nieuwe A-G schaal stelt veel strengere drempels; om in E of hoger te vallen heb je een beduidend hogere efficiëntie nodig.

Door de gloeiende wolfraamdraad op circa 2700 K straalt de lamp vooral warmte uit, waardoor het rendement laag blijft en de klasse meestal F of G is. Ter vergelijking: een led met 800 lumen gebruikt vaak rond 8 W (100 lm/W) en valt daardoor vele klassen hoger.

[TIP] Tip: Vervang G-label gloeilampen direct door LED met hoogste efficiëntieklasse.

Verbruik, kosten en impact

Het gloeilamp energielabel laat je meteen zien wat een lamp doet met je stroomrekening en milieu. De klasse (A-G) geeft de efficiëntie aan, terwijl kWh/1000 h toont hoeveel stroom de lamp in 1000 uur verbruikt. Reken naar jouw situatie door kWh/1000 h te vermenigvuldigen met je branduren per jaar en te delen door 1000. Een 60 W gloeilamp komt ruwweg uit op 60 kWh/1000 h; brandt die gemiddeld 3 uur per dag, dan zit je op zo’n 66 kWh per jaar. Bij 0,40 per kWh kost dat ruim 26.

Een led met vergelijkbare helderheid (circa 800 lumen) zit rond 8 kWh/1000 h en blijft onder 4 per jaar. Het verschil is niet alleen je portemonnee: gloeilampen zetten het meeste in warmte om, wat je ziet als lage efficiëntie (meestal F of G) en onnodige CO2-uitstoot. Reken indicatief met 0,3 kg CO2 per kWh en je ziet dat vervangen snel tientallen kilo’s per jaar scheelt. Het label helpt je dus eerlijk vergelijken en gericht je grootste stroomslurpers aanpakken.

Je verbruik en jaarprijs berekenen vanuit KWH/1000 H

Op het energielabel staat kWh/1000 h: dat is het stroomverbruik als de lamp 1000 uur brandt. Om je jaarverbruik te schatten, vermenigvuldig je die waarde met je branduren per dag × 365 en deel je door 1000. Gebruik je de lamp 3 uur per dag en staat er 60 kWh/1000 h, dan wordt dat 60 × (3 × 365 / 1000) 65,7 kWh per jaar.

Je jaarprijs bereken je door dit te vermenigvuldigen met je stroomtarief per kWh. Bij 0,40/kWh kom je uit op ongeveer 26 per jaar. Heb je meerdere identieke lampen, vermenigvuldig dan met het aantal lampen. Door dezelfde rekensom op verschillende lampen toe te passen, zie je snel waar je het meest bespaart.

Rekenvoorbeeld: 60 W gloeilamp VS 8 W ledlamp

Stel, je vervangt een 60 W gloeilamp door een 8 W ledlamp met vergelijkbare helderheid (rond 800 lumen) en je laat de lamp gemiddeld 3 uur per dag branden. Een 60 W gloeilamp verbruikt ongeveer 60 kWh/1000 h, dus op jaarbasis kom je uit op 0,06 kW × 1.095 h 65,7 kWh. Bij een stroomprijs van 0,40/kWh betaal je dan circa 26,30 per jaar.

De 8 W ledlamp zit op 0,008 kW × 1.095 h 8,8 kWh, goed voor ongeveer 3,50 per jaar. Je bespaart dus zo’n 57 kWh en ruim 22 per lamp, elk jaar weer. Heb je meerdere lampen, vermenigvuldig de besparing eenvoudig met het aantal stuks.

Milieueffect en warmteverlies

Het lage energielabel van gloeilampen (meestal F of G) verraadt vooral warmteverlies: rond 90-95% van de energie verandert in warmte in plaats van licht. Dat zie je terug in je CO2-voetafdruk, want elke kWh stroom veroorzaakt uitstoot (reken grofweg met 0,3 kg CO2 per kWh). In de zomer zorgt die extra warmte zelfs voor meer koelvraag, terwijl de “gratis” warmte in de winter inefficiënt en slecht verdeeld is.

Daarbovenop gaan gloeilampen kort mee, waardoor productie en afval sneller oplopen. Ledlampen leveren dezelfde helderheid met veel minder kWh, blijven koel en gaan jaren langer mee, wat je totale impact flink drukt. Check op het label en in EPREL de efficiëntie en levensduur, dan maak je een keuze die je energie én uitstoot verlaagt.

[TIP] Tip: Vervang gloeilampen door A-label LED; bespaar stroom, kosten en CO2.

Slimme alternatieven en keuzehulp

Wil je afscheid nemen van gloeilampen, kies dan voor led als zuinig en veelzijdig alternatief. Kijk eerst naar de helderheid in lumen in plaats van watt; voor een oude 60 W gloeilamp zoek je rond 700-800 lumen. Check vervolgens de energieklasse op het A-G label en het verbruik in kWh/1000 h, want dat bepaalt direct je stroomkosten. Voor de sfeer let je op kleurtemperatuur: 2700 K geeft warm wit zoals je van gloeilampen gewend bent, 3000 K is iets frisser en 4000 K neutraal. Controleer of de lamp dimbaar is en of die samenwerkt met je bestaande dimmer, zodat je geen flikkering of zoem krijgt.

Let op de fitting en vorm, bijvoorbeeld E27 of E14, zodat de lamp past en het licht mooi verspreidt in je armatuur. Een hoge kleurweergave (CRI/Ra 80, liever 90) zorgt voor natuurgetrouwe kleuren aan tafel of in de woonkamer. Via de QR-code kom je in EPREL voor exacte gegevens zoals lumen, levensduur en efficiëntie, zodat je met zekerheid de beste vervanger kiest.

Kies op lumen (helderheid) in plaats van watt

Lumen vertelt je hoeveel licht een lamp werkelijk geeft, terwijl watt alleen het energieverbruik aangeeft. Bij gloeilampen bestond een grove koppeling tussen watt en helderheid (60 W 700-800 lumen), maar bij led verschilt de efficiëntie per lamp, waardoor watt geen betrouwbare maat is. Gebruik daarom lumen als startpunt en neem handige ankers: ongeveer 470 lumen vervangt een oude 40 W, 800 lumen een 60 W, 1055 lumen een 75 W en 1521 lumen een 100 W gloeilamp.

Check op het energielabel of in EPREL zowel lumen als kWh/1000 h om helderheid en verbruik te combineren. Let ook op de stralingshoek: een spot met smalle bundel voelt feller aan dan dezelfde lumen in een brede lamp. Zo kies je precies de juiste lichtopbrengst met zo laag mogelijk verbruik.

Kleurtemperatuur (kelvin) en dimbaarheid

Kleurtemperatuur bepaalt de sfeer: rond 2700 K voelt als de klassieke gloeilamp, 2200 K is extra warm en sfeervol, 3000 K is wat frisser, 4000 K neutraal en 6500 K koel daglicht voor taakverlichting. Check op het label of in EPREL de Kelvin-waarde en of de lamp dimbaar is. Niet elke led dimt mooi; kies bij voorkeur een lamp en dimmer die op elkaar zijn afgestemd.

Fase-afsnijd (trailing edge) werkt vaak beter met led dan fase-aansnijd (leading edge), en een verkeerde combinatie kan flikkeren of zoemen geven. Wil je gloeilampsfeer bij het dimmen, zoek dan “dim-to-warm” (bijv. 2200-2700 K). Let tot slot op het minimale dimbereik en de minimale belasting van je dimmer voor stabiel, stil en vloeiend dimmen.

Wanneer een gloeilamp nog mag (speciale toepassingen)

In de EU zijn gloeilampen voor algemene verlichting uitgefaseerd, maar je mag ze nog gebruiken voor speciale toepassingen waar led niet (goed) werkt. Denk aan ovenlampen die extreme hitte moeten weerstaan, kleine apparaatlampen in bijvoorbeeld koelkast of naaimachine, en signaallampen in apparatuur. Deze lampen zijn duidelijk gemarkeerd als “speciale toepassing” en “niet geschikt voor algemene verlichting”, omdat ze buiten de normale efficiëntie-eisen vallen.

Reken op een lage efficiëntie en vaak een F of G, of soms geen labelplicht; controleer daarom de verpakking en, waar beschikbaar, de EPREL-informatie. Wil je gewoon kamerverlichting, kies dan led. Alleen als temperatuur, trillingen of specifieke signalering het vereisen, is een gloeilamp nog de juiste keuze en let je goed op fitting en bedrijfscondities.

[TIP] Tip: Gloeilampen zijn label G; stap over op LED C of beter.

Praktische kooptips rond het energielabel gloeilamp

Als je een lamp kiest, haal je de belangrijkste info direct van het energielabel: de klasse A-G vertelt je hoe efficiënt de lamp is, kWh/1000 h laat zien wat die in 1000 uur verbruikt en lumen geeft de echte helderheid. Kies eerst de gewenste lumen (bijv. 700-800 lumen als vervanger van 60 W), check daarna de energieklasse en het kWh/1000 h-getal om je kosten te voorspellen. Scan de QR-code voor EPREL, de Europese productdatabase, met details als kleurtemperatuur (Kelvin), kleurweergave (CRI), levensduur en dimbaarheid. Let op compatibiliteit: past de fitting en vorm in je armatuur (E27, E14, GU10) en werkt de lamp met je dimmer zonder flikkeren of zoemen.

Vergelijk niet op watt, maar op lumen én verbruik; claims als “equivalent aan 60 W” kunnen per merk verschillen. Kijk bij spots ook naar de stralingshoek voor de gewenste lichtbundel. Zie je “speciale toepassing” op de verpakking, dan is het geen lamp voor algemene verlichting. Tot slot: gloeilampen scoren vrijwel altijd F of G en zijn duur in gebruik, terwijl een goede led je dezelfde helderheid geeft met veel minder kWh. Zo maak je een bewuste keuze die prettig licht en lagere energiekosten combineert.

Fitting en vorm kiezen (E27, E14, GU10) en compatibiliteit

Kies eerst de juiste fitting: E27 is de grote schroeffitting voor veel plafond- en tafellampen, E14 is de kleine schroeffitting voor bijvoorbeeld kandelaars, en GU10 zijn bajonetspots die je in 230V-spotarmaturen draait. Verwar GU10 niet met GU5.3/MR16, want die werken op 12V met een trafo. Let op de vorm en afmetingen: A60 is de klassieke peervorm, kaars voor smalle armaturen, globe voor zichtbare sfeerverlichting en bij spots telt de inbouwdiepte en stralingshoek.

Check of je armatuur gesloten is, want led houdt niet van hitte; kies dan een lamp die geschikt is voor gesloten armaturen. Gebruik je een dimmer, ga voor een led die expliciet dimbaar is en bij voorkeur werkt met een trailing-edge dimmer. Controleer ook het maximale wattage en de beschikbare ruimte in je armatuur om gedoe te voorkomen.

Veelgemaakte fouten bij het lezen van het label

Bij het lezen van het gloeilamp-energielabel gaat het vaak mis op een paar voorspelbare punten. Met deze checklist voorkom je een miskoop.

• Helderheid verkeerd inschatten: kijk voor lichtopbrengst naar lumen (niet naar watt) en onthoud dat de A-G-klasse efficiëntie weergeeft, niet “hoe fel” de lamp is.
• Blindstaren op de letterklasse: baseer verbruik en kosten op het kWh/1000 h-getal en raak niet in de war met de oude A+/A++/A+++ schaal; op de nieuwe A-G-schaal kan een C of D led nog steeds zeer zuinig zijn vergeleken met F-G gloeilampen.
• Toepassingsdetails overslaan: negeer stralingshoek en vorm niet (een smalle spot oogt bij gelijke lumen vaak feller dan een bol) en scan de QR-code naar EPREL voor info over dimbaarheid, kleurtemperatuur en levensduur.

Let je op lumen, kWh/1000 h en toepassingsdetails, dan lees je het label correct. Zo kies je een lamp die past bij je ruimte, je budget en je verwachtingen.

Oude lampen wegdoen: gloeilamp VS LED/spaarlamp (NL/BE)

In Nederland en België gooi je een gloeilamp of halogeenlamp bij het restafval, niet in de glasbak, want het glas en de binnenwerkjes worden daar niet juist verwerkt. Ledlampen, spaarlampen (CFL) en tl-buizen horen wél apart ingezameld te worden. In Nederland lever je ze gratis in bij de milieustraat of in de inleverbakken bij winkels; let op het Wecycle/Stichting OPEN-logo.

In België breng je ze naar een Recupel-inzamelpunt of naar een winkel met Recupel-box. Zo worden waardevolle materialen teruggewonnen en voorkom je milieuschade door bijvoorbeeld kwik in spaarlampen. Breekt er een spaarlamp, ventileer goed, veeg de stukjes voorzichtig op en lever alles in als klein e-waste. Zo ruim je veilig op én doe je het duurzaam.

Veelgestelde vragen over gloeilamp energielabel

Wat is het belangrijkste om te weten over gloeilamp energielabel?

Het energielabel toont A-G efficiëntie, het verbruik in KWH/1000 H, en een QR-code naar EPREL. Door het lage rendement (lumen per watt) eindigen klassieke gloeilampen meestal in klasse F of G.

Hoe begin je het beste met gloeilamp energielabel?

Start met het label: lees KWH/1000 H en scan de QR-code/EPREL. Reken je jaarprijs uit, vergelijk 60 W gloeilamp met 8 W led, kies op lumen en kelvin, en controleer fitting/dimbaarheid.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij gloeilamp energielabel?

Verwarren van oude A+++-schaal met nieuwe A-G, alleen op wattage letten i.p.v. lumen, KWH/1000 H negeren, QR-code niet scannen, verkeerde fitting kiezen, en oude lampen verkeerd weggooien (gloeilamp bij restafval; spaar/LED naar inzamelpunt).